فقط ۵ درصد!

دومین گزارش منشتر شده از وضعیت محیط کسب و کار از نگاه مدیران عامل در سال 1401 و پیش‌بینی شرایط بنگاه‌ها برای سال آینده نشان از کاهش میزان امیدواری و خوش‌بینی مدیران‌ به وضعیت بنگاه‌ها دارد. از سوی دیگر ارزیابی‌های صورت گرفته نشان می دهد مدیران عامل معتقدند میزان امیدواری به عملکرد مثبت شرکت‌ها نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
در دومین گزارش تهیه شده توسط شرکت مشاوره مدیریت ایلیا با همکاری گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد، پیش بینی‌ از سبک زندگی و کاری بیش از 300 مدیرعامل غیردولتی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این گزارش با عنوان اصلی «آشفتگی در مرز تاپایداری» به سنجش میزان خوش بینی مدیران عامل به آینده اقتصادی ایران و همچنین امیدواری آنها به عملکرد مثبت شرکت‌های آنها پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌داد هرچند در سال 1400 مدیران عامل با وجود عدم قطعیت بالای محیط در ایران و دیدگاه غیرخوشبین نسبت به وضعیت اقتصادی کشور، نسبت به عملکرد و رشد بنگاه خود امیدوار بودند. اما در گزارش دوم این نگاه تغییر کرده، بطوریکه یافته‌ها نشان می‌دهد که مدیران عامل خوش‌بینی‌ بسیار پایینی نسبت به رونق محیط کسب وکار ایران در سال 1402 دارند و میزان امیدواری به عملکرد مثبت شرکت‌های خودشان نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. در این گزارش به این نکته اشاره شده که تنها 5 درصد از 300 مدیرعاملی که در بیش از 27 صنعت فعالیت می‌کنند، به رونق اقتصادی ایران در سال 1402 خوش‌بین هستند، این در حالی که این متغیر در سال 1400 حدود 37 درصد بوده است.
به تعبیری بنگاه‌ها در شرایطی با آنتروپی و آشفتگی بالا به سر می‌برند که به نظر پایدار نمی‌آید و نیازمند اقدامات فوری اصلاح و بهبود از سمت مسئولان و ذی‌نفعان صاحب تصمیم در سطوح مختلف سیاس تگذاران کشور است.
ارزیابی صورت گرفته همچنین نشان می دهد اولویت دغده‌های مدیران عامل نسبت به شماره گذشته تغییرات معناداری داشته است و موضوعات مرتبط با نقدینگی و وضعیت فیلترینگ جز نگرانی‌های بزرگ مدیران عامل به حساب می آید.
از طرف دیگر براساس ارزیابی‌ها اولویت دغدغه‌های مدیران عامل نسبت به شماره گذشته تغییرات معناداری داشته است و موضوعات مرتبط با نقدینگی و وضعیت فیلترینگ جز نگرانی‌های بزرگ مدیران عامل به حساب می آید.
از سوی دیگر داده‌ها به روشنی نشان می‌دهند که کسب‌وکارها اکنون در محیطی مبهم، پیچیده و پرچالش در حال گذراندن امور (بیشتر جاری) خود هستند. بطوریکه 65 درصد از مدیران عامل اذعان کرده‌اند که تمرکز آنان در سال جاری بر مسائل روزمره بوده و تنها 20 درصد از آنها از اهداف غیرمالی مانند توسعه زیرساخت‌ها، سرمایه گذاری جدید و تغییر ساختار داشته‌اند.
این داده‌ها از طرفی دشواری آینده‌نگری و برنامه‌ریزی برای آینده را نشان می دهد و از طرفی نشان می‌دهد، در صورتیکه سازمان‌ها بتوانند با روشهایی مانند تغییر ساختار هزینه، ایجاد درآمدهای پایدار و افزایش سودآوری، ظرفیت‌سازی خود را برای آینده بیشتر کنند در بازی بلندمدت برنده خواهند بود. به عبارت دیگر مدیران عامل درگیر این پارادوکس دشوار هستند که چگونه عملیات جاری را با حفظ کیفیت و رقابت پذیری پیش‌ببریم و در عین حال برای آینده ظرفیت‌سازی کنیم؟ در کنار پاسخ به این پرسش‌کلیدی که برای هر سازمانی پاسخ متفاوتی دارد، داده‌های جمع‌آوری شده نشان می‌دهد مدیران عاملی که به مراقبت فردی از خود بیشتر اهمیت می‌دهند، امیدواری بالاتری دارند.

ناامیدی مدیران
حدود 90 درصد از مدیران عامل مانند گذشته به وضعیت رشد اقتصادی ایران در سال 1402 خو شبین نیستند و نزدیک به نیمی از مدیران عامل مشارکت کننده در پیمایش حاضر، رکود زیادی را برای سال 1402 پیش بینی کرده‌اند. همچنین حدود 40 درصد از مدیران براین باورند که اقتصاد ایران در سال 1402 شاهد رکود‌ نسبی خواهد بود.
در این بین، تنها 5 درصد رونق نسبی را پیش‌بینی کرده‌اند، که هیچ کدام از مدیران عامل مشارکت کننده، رونق زیاد را برای وضعیت اقتصادی ایران در سال 1402 انتخاب نکرده‌اند. مقایسه آمار با سال گذشته نشان می‌دهد مدیران عامل نسبت به سال 1401 خوش‌بین‌تر بوده‌اند و به رونق در سال 1402 چندان خوشبین نیستند. همچنین تنها 7 درصد از مدیران معتقدند که ایران در سال آینده در ابعاد اقتصادی تغییراتی نخواهد داشت.